Enkele jaren geleden mocht ik tot mijn genoegen twee schattige pasgeboren kittens grootbrengen. We gaven ze flesvoeding en ze groeiden op tot grote, gezonde jongvolwassen katten. Op een gegeven moment begonnen ze echter vreemd gedrag te vertonen en ik besefte al snel dat dat kwam omdat ze geslachtsrijp waren geworden. De katten zijn krols! Maar wat kan ik dan doen? Hoe weet ik of mijn kat krols is? En hoe moet ik omgaan met een krolse kat (bijvoorbeeld als je ongewenste nestjes wilt voorkomen)? In het artikel hieronder gaan we in op deze en andere vragen. Ontdek bovendien de beste manier om je kat altijd en overal in de gaten te houden.

Weet waar je kat heen gaat

Bekijk in realtime waar je kat is, ongeacht hoe ver hij ook is afgedwaald. Ontvang meldingen als hij te ver van huis zwerft. Ontdek waar je viervoeter is geweest en wat zijn favoriete plekjes zijn. En deel de locatie van je kat met anderen.

Ontdek GPS-trackers voor katten

Wat is krolsheid bij katten?

Misschien heb je weleens gehoord van een ‘krolse kat’ of een ‘loopse hond‘. Tijdens de ‘krolsheid’ is een vrouwelijke kat vruchtbaar en dus bereid om te paren. Na dekking kan een poes drachtig worden. Deze fase van haar seksuele cyclus noemen we de oestrus en dit treedt al op tussen de leeftijd van 5 tot 10 maanden. (Vergeet niet dat katten sneller oud worden dan mensen.)

Ik besefte dat mijn jonge katten krols waren toen ik merkte dat ze met elkaar probeerden te paren, ondanks dat ze broer en zus waren. 😨

Ja, dat kan en gebeurt inderdaad weleens. Dit gedrag komt vooral voor bij katten die niet veel in contact komen met andere katten in het wild. Tijdens de krolsheid zorgt de sterke paringsdrang ervoor dat katten proberen te paren met elke beschikbare kat in de buurt. Krolse katten houden zich niet aan de regels over hoe mensen vinden dat ze zich ‘horen’ te gedragen!

een zwarte en een gele kat die met elkaar knuffelen
Maya en Beta – broer en zus.
pink triangle graphic with exclamation

Laat je katten steriliseren en castreren om ongewenste zwangerschappen (en mogelijk inteelt) te voorkomen.

Kunnen katers krols worden?

Nee, katers worden niet krols. Alleen poezen worden krols. Net als poezen worden ongecastreerde katers rond de leeftijd van vier tot zes maanden geslachtsrijp. Rond deze leeftijd kunnen ze urine sproeien om hun territorium af te bakenen of weglopen om op zoek te gaan naar een partner. In dergelijke gevallen kan een GPS-tracker voor katten een uitkomst bieden.

Voordat we verder ingaan op hoe je het beste kunt omgaan met een krolse kat, is het handig om de symptomen van krolsheid bij de kat te herkennen.

Tekenen en symptomen van krolsheid bij katten

Houd rekening met de volgende tekenen en symptomen van krolsheid die je poes kan vertonen als ze krols is. Je kat kan:

  • gekke geluiden gaan maken
  • onrustiger worden
  • laag bij de grond kruipen
  • meer aanhankelijk worden met mensen, voorwerpen en andere dieren
  • het eigen geslachtsdeel vaker likken
  • naar buiten proberen te ontsnappen
  • de paringshouding aannemen (achterwerk in de lucht, staart opzij)
  • urineren om territorium af te bakenen
  • de eetlust verliezen

Dus als je kat niet gesteriliseerd is en ze miauwt, kreunt of huilt, loopt vreemd, wrijft tegen jou en je meubels in het huis of likt veel vaker aan haar geslachtsdeel, dan heb je waarschijnlijk te maken met een krolse kat. Laten we nu eens kijken naar menstruatie en de krolse cyclus bij katten.

krolse kat lapjeskat die tegen iemand aanwrijft

Komt menstruatie voor bij poezen?

Poezen hebben een maandelijkse cyclus, maar deze verschilt nogal van die van een vrouw. Bij vrouwen wordt het baarmoederslijmvlies ongeveer elke 32 dagen afgestoten, maar bij katten en bepaalde zoogdieren wordt het oude baarmoederslijmvlies weer opgenomen door het lichaam. Hierdoor ontstaat er geen bloeding. Dit gebeurt tijdens de oestrus, zoals hieronder beschreven.

Tijdens de krolsheid kan er licht bloedverlies optreden bij je kat, maar het komt vaker voor dat een poes die ‘ongesteld’ is de bovenstaande tekenen van krolsheid vertoont. Neem contact op met je dierenarts als je hevig bloedverlies opmerkt bij je poes of kater.

Krolsheid bij katten

Alle poezen doorlopen een natuurlijke cyclus, tenzij ze gesteriliseerd of drachtig zijn. Dit wordt ook wel de oestrische cyclus genoemd. Tijdens deze periode kan een kat zich voortplanten, dat wilt zeggen paren en kittens krijgen. De fasen van krolsheid bij katten worden hieronder in detail beschreven:

Pro-oestrus

Tijdens deze fase kan een poes (niet-gecastreerde) katers aantrekken, maar ze is dan nog niet klaar om te paren. In de pro-oestrus, die één tot twee dagen duurt, vertonen katten geen typische tekenen van krolsheid.

Oestrus (krolsheid)

Vervolgens treedt de echte krolsheid bij niet-gesteriliseerde poezen op. Deze fase wordt ook wel de oestrus genoemd. Een poes zal dan een week lang ontvankelijk zijn voor paren en de aandacht van katers trekken. Dit is ook het geval wanneer ze de tekenen van een krolse kat vertoont. Als het erg gezellig wordt, dan wordt de productie van hormonen gestimuleerd en dit kan leiden tot de eisprong. Tijdens deze fase kunnen katten meerdere keren paren voordat ze drachtig worden. Wanneer een poes zwanger wordt, kunnen kittens uit hetzelfde nest verschillende vaders hebben.

😻 Tijdens de oestrus staan poezen open om te paren. Volg dus zeker onze tips hieronder om er zeker van te zijn dat je met zorg omgaat met je krolse kat.

Denk eraan dat je krolse poes kan gaan rondzwerven om op zoek te gaan naar haar volgende partner! Een kater kan ook zijn terrein verkennen in zijn zoektocht naar krolse poezen. Tijdens deze periode kun je de locatie van je kat volgen met de GPS-tracker en activiteitenmonitor voor katten.

Interoestrus

Wanneer een poes tijdens de oestrus niet gedekt of drachtig wordt, doorloopt ze vervolgens de interoestrus. Dit is de periode tussen de krolsheden. Tijdens deze periode vertoont ze geen specifieke tekenen van krolsheid. De poes wordt dan binnen een paar dagen of maximaal drie weken weer krols. De cyclus van pro-oestrus, oestrus en interoestrus herhaalt zich tijdens het paarseizoen.

Anoestrus

De laatste fase wordt de anoestrus genoemd. Dit is een periode van rust voor het voortplantingsstelsel van de poes. Ze ervaart geen oestrische activiteiten, omdat het paarseizoen vaak seizoensgebonden is. Een kat wordt meestal van het voorjaar tot het najaar krols, omdat de dagen dan langer worden en er meer licht is. Hierdoor wordt de aanmaak van hormonen bij katten gestimuleerd. In de late herfst en winter worden de dagen korter, waardoor je kat mogelijk helemaal niet krols wordt. Kunstlicht kan er echter soms voor zorgen dat je kat het hele jaar door krols blijft.

Als je poes ongewoon gedrag vertoont en je niet zeker weet of ze krols is of niet, neem dan contact op met je dierenarts voor advies.

Hoelang zijn katten krols?

Tijdens de oestrus gaat een kat potentiële partners lokken door te krijsen. Deze fase kan één tot zeven dagen duren. Als de poes niet wordt gedekt, wordt ze een paar weken later waarschijnlijk weer krols. De hele cyclus duurt ongeveer drie weken, volgens Pippa Elliott, dierenarts en lid van het Royal College of Veterinary Surgeons1, en kan het hele jaar doorgaan of alleen van februari tot oktober.

Hoe vaak worden katten krols?

Als een poes niet gesteriliseerd is, kan ze wel elke twee tot drie weken krols worden. Katten kunnen meerdere perioden van krolsheid hebben tijdens het broedseizoen. Aangezien de meeste Noord-Amerikaanse en Europese poezen bij hun baasjes thuis wonen, kunnen ze het hele jaar door krols zijn2.

Hebben katten pijn als ze krols zijn?

Het is normaal dat poezen krols worden. Als je kat krols is, is dat meestal niet pijnlijk. Wel kan ze wat ongemak ervaren of onrust voelen.

Tijdens de krolsheid worden poezen erg vocaal. Het geluid dat ze maken, wordt omschreven als een klaaglijk gehuil en kan verontrustend klinken. Je zou haast denken dat ze pijn hebben. Gelukkig is er niets aan de hand. Ze maken dit geluid namelijk om beschikbare katers aan te trekken.

Een krolse kat kalmeren

Als je merkt dat je poes onrustig is, kun je haar misschien tijdens de krolsheid helpen kalmeren. Hieronder volgen enkele ideeën om een krolse kat te kalmeren:

  • houd je poes uit de buurt van katers
  • laat haar zitten op een warmtezak, warme handdoek of een elektrisch kussen of deken
  • probeer kattenkruid
  • gebruik Feliway of andere synthetische kattenferomonen
  • houd de kattenbak schoon
  • speel met je kat

Kun je een kat tijdens de krolsheid laten steriliseren?

Zodra je merkt dat je poes krols is, kun je haar beter laten steriliseren om ongeplande zwangerschappen te voorkomen. Maar kun je een kat wel laten steriliseren als ze krols is? Dierenartsen raden aan om na de krolsheid van je kat minstens een maand te wachten voordat je haar laat steriliseren. Katten die tijdens de krolsheid worden gesteriliseerd, kunnen namelijk meer bloedverlies ervaren en lopen meer risico tijdens de ingreep dan katten die niet krols zijn.

Bovendien kan het wat meer kosten om je kat tijdens de krolsheid te laten steriliseren. Vraag bij je dierenarts na wanneer je je poes het beste kunt laten steriliseren.

Ongewenste zwangerschap bij katten voorkomen

De veiligste manier om ongewenste zwangerschap bij poezen te voorkomen, is door ze te laten steriliseren zodra ze geslachtsrijp zijn. Ook is het belangrijk om je katers te laten castreren om te voorkomen dat ze ongewenste zwangerschappen veroorzaken bij poezen in de buurt.

krolse kat na de castratie
Beta, mijn mooie, lieve kat na de castratie.
 

Dit kun je doen om te voorkomen dat je kat gaat paren als ze krols is:

  • Laat je kat steriliseren of castreren voorafgaand aan of rond de eerste krolsheid.
  • Houd in de gaten waar je kat heen gaat met een GPS-tracker en activiteitenmonitor voor katten.
  • Scheid indien mogelijk katers en poezen in het huis wanneer een of meer katten krols zijn.
  • Laat je kat niet naar buiten als je vermoedt dat je kat krols is.
  • Maak een kattenren, zodat je kat buiten veilig beschermd is tegen andere katten.

Na de castratie probeert Beta gelukkig niet meer te paren met zijn zus of andere katten in de buurt. En dankzij de Tractive GPS-tracker voor katten kan ik zijn locatie altijd volgen in de smartphone-app en hem desgewenst ophalen.

Conclusie

Je weet nu wat de tekenen zijn van krolsheid bij katten, hoelang de krolsheid duurt en wat de verschillende fasen zijn van de cyclus, hoe je een krolse kat kunt kalmeren en hoe je ongewenste zwangerschappen bij katten kunt voorkomen. Verder hebben we geleerd dat krolsheid bij katten op jonge leeftijd (vijf maanden oud) kan beginnen en dat het veilig is voor katten om ze rond deze tijd te laten steriliseren. De beste manieren om ongewenste nestjes bij je kat te voorkomen zijn:

Zo kan je maatje kalmeren tijdens haar natuurlijke cyclus en met plezier haar territorium verkennen, terwijl je blijvende gemoedsrust hebt.

Vond je deze blogpost interessant? Meld je dan aan voor de nieuwsbrief van Tractive voor meer nuttige informatie over katten en honden!


Deze blogpost is geschreven door Chelsea Workman, dierenliefhebber (vooral van katten) en Customer Happiness Manager en Content Manager bij Tractive. Ze schrijft graag over katten en honden. Daarnaast helpt ze gebruikers graag om hun huisdieren veilig te houden.